24 November 2024

"Global Düşün, Yerel Uygula"

Hipertansiyon Çocuklarda Büyüme Geriliğine Yol Açabiliyor

5 min read

Yetişkin sorunu olduğu zannedilen hipertansiyon günümüzde artan oranlarda çocuklarda tespit ediliyor. Primer hipertansiyonunda olduğu gibi çocukluk çağında hiçbir belirti göstermeden gelişebildiğine işaret eden Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Dr. Ruhan Düşünsel, özellikle aşırı kilolu obez Çocukların hipertansiyon Yönünden yüksek riskli olduğunu vurguladı. Buna göre, semptomatik hipertansiyonlu çocuklarda baş, görme bozukluğu, genel belirtinin görülmesinin yansıra büyüme geriliğine de yol açabileceği uyarısında bulundu.  

Prof. Dr. Ruhan Düşünsel
Çocuk Nefrolojisi Uzmanı

Son hızlı yapılan araştırmalar, çocuklarda yaklaşık 3-5 hipertansiyon sözlerini gösteriyor. Yetişkinler değil son derece önemli olan bu sorun çocukluk çağında erişkinlerden farklı seyrediyor. Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ruhan Düşünsel’in kendi kendine    göre, erişkinlerde hipertansiyon vakalarının yaklaşık yüzde 90’ında herhangi bir neden bulunmuyor. Ancak şişmanlık, sigara, kötü beslenme (tuzlu, yağlı, yüksek kalorili), ailesel yatkınlık gibi risklerinden söz ediliyor. Bu grup hipertansiyona birincil (primer) hipertansiyon deniyor. Hipertansiyon vakalarının yüz yüze 10’u da bekleyen bir hastalıkla karşı karşı (sekonder) hipertansiyon olarak adlandırılıyor. Buna karşılık yüzde 15’inde birincil, kalan 85’inde kalan hipertansiyon görülüyor.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Çocuklarda hipertansiyonun, Edebiyatta Tarafından fark edilmediğine İşaret eden Dr.  Ruhan Düşünsel, bu süre “Sürekli baş ağrısı, baş dönmesi, bayılma, burun kanaması, uykuda horlama görmede bulanıklık ” gibi belirtiler Olması durumunda Hekime başvurulması Gerekiyor, diye konuştu ettik. 

STRES VE SINAV KAYGISI DA HİPERTANSİYON NEDENİ 

Kötü beslenme ve hareketsiz yaşam tarzından strese kadar birçok diğer faktörde hipertansiyon için risk oluşturabildiğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, “Sınav stresi günlük hayatta başka stresler, korku, heyecan, sevinç gibi duygusal durumda de kan sıralarında yükselmeye neden oluyor. Lise ve üniversite sınavlarına örnek çocuklarda masa başında uzun süre ve abur cubur atıştırmalıklara bağlı hipertansiyona karşı riskli diye konuştu. 

ÇOCUKLAR İÇİN KAN BASINCI DEĞERİ KAÇ OLMALI?

Son yıllarda obezitenin artışıyla primer hipertansiyon görülme sıklığında da artış yaşandığına işaret eden Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, çocuklar için yazılmış hipertansiyon bilgi için şu bilgileri verdi: 

“Çocukluk çağında erişkinlerde olduğu gibi hipertansiyon sınırı olarak tek bir değer söylemek mümkün değildir. Ancak, 0-18 yaş aralığındaki çocuk ve ergenlerin boy ve kilo takiplerinde kullanılan standart eğri ve tablolar gibi hipertansiyon tanımında da yaş, cins ve boya göre hazırlanmış persentil tabloları kullanılmaktadır. Buna gör; 90 persentilin değerler normal, 90-95 persentil arası yüksek kan tıp ya da prehipertansiyon, 95 üstü ise hipertansiyon olarak adlandırılmaktadır. ”

HAREKETSİZ YAŞAM, OBEZİTE VE HİPERTANSİYON KISIR DÖNGÜSÜ

Obezite görülme oranının oğlu 30-40 yılda tüm dünyada ikiye katlandığını söyleyen Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, dünya bakıldığında obezite oranının 1975’de kız çocuklarında yüzde 0,7, erkeklerde yüzde 0,9 olduğunu, ancak 2016’ya gelindiğinde bu oranların kızlarda yüzde 5,6 erkeklerde yüzde 7,8’e yükseldiğini ekledi. “Bu rakamlar düşük görünebilir, ancak bu rakamların önemli oranda obezit dediğimiz kısmı oluşturduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu yüzden aşırı kilolu olma durumu da katlandığında bu oranlar yüzde 20–30’lara dek yükseliyor ”diye konuşan Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, son ülkemizde yapılan araştırmalarda da okul çağı çocuklarında obez ve aşırı kilolu olmanın benzer oranlarda görüldüğünün tespit edildiğini vurguladı. 

TEDAVİ YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİYLE BAŞLIYOR

Çocukluk çağında obezite ve hipertansiyon ilerleyen yaşlarda daha büyük sorunlara yol açabiliyor. Başta kardiyovasküler hastalıklar, insülin direnci, tip2 diyabet, yağlı hastalık, psikolojik ve ortopedik sorunları, uyku bozukluğu gibi birçok hastalıkların gelişmesine sebep oluyor. Günümüzde yaşam kayıplarının birinci sıradaki nedeninin kalp krizi, beyin kanaması ve inme olduğunu hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, “Bu yüzden, biz hekimler öncelikli kilo vermeyi öneriyor ve önemsiyoruz. Buna non farmakolojik tedavi ya da yaşam tarzının düzenlenmesi adını veriyoruz. Kilo vermek kolay değil, ancak, rutin egzersiz ve başarı sağlanıyor. Bu aşamada ailelerin de çocuklarına örnek olması, Çocuklara sağlıklı yaşam için aktivite ve beslenme alışkanlıklarının erken yaşta kazandırılması gerekiyor. ” diye konuştu. Aileler çocuklarında hipertansiyon şüphesiyle hekime başvurmak için ölçülüp vücut vücut ölçüleri hesaplanıyor. Abdominal obezite için karın çevresi, boy oranının tespit edilmesi gerekiyor. Vücut kitle indeksi yüzde 85’in altında olan çocuklar normal kabul ediliyor. Yüzde 85 ila 95 arası aşırı kilolu, yüzde 95’in üstü obez sayılıyor. Obezitenin hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalıklara yol açabildiğinin altını çizen Prof. Dr. Ruhan Düşünsel,  bu kadar fazla kiloların ivedilikle yazılmış sözlerini ekledi.