15 November 2024

"Global Düşün, Yerel Uygula"

İstanbul Boğazı’nda denizanası istilası !İşte sebebi…

4 min read

İstanbul Boğazı denizanalarının istilasına uğradı. Boğaz’ın kıyı şeridi, büyüklü küçüklü binlerce denizanasıyla beyaza büründü. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, “Denizanasının bu kadar çok olması, onlarca yılın bir sonucu aslında. Sadece 1-2 yılın ya da plastik sorunu çıktı bunun bir sonucu değil. Onlarca yılın, yanlış yapılan uygulamaların bir sonucu” dedi.

İstanbul Boğazı yine denizanalarının istilasına uğradı. Arnavutköy, Ortaköy ve Bebek sahilleri büyüklü küçüklü denizanalarıyla beyaza büründü. Denizanalarının yoğunluğu havadan da görüntülendi. Sahilde balık tutan balıkçılar, denizanalarının çokluğundan dert yandı, oltaya balık yerine denizanası geldiğini belirtti. Çevre sakinleri ise, denizdeki yoğun kirlilikle birlikte denizanalarının ortaya çıkardığı manzarayı görüntü kirliliği olarak değerlendirdi.

“DENİZANALARININ BU KADAR ÇOK OLMASI ONLARCA YILIN BİR SONUCU”

Denizanalarındaki artışı mevsimsel bir olay olarak, aynı zamanda da yıllarca yapılan yanlış uygulamaların sonucu olarak değerlendiren İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, “Bu mevsimsel bir olay. Denizanasının bu kadar çok olması, onlarca yılın bir sonucu aslında.

Sadece 1-2 yılın ya da plastik sorunu çıktı bunun bir sonucu değil. Onlarca yılın, yanlış yapılan uygulamaların bir sonucu. Biz şimdi bu sonucu yaşıyoruz. Manzara şu an normal çünkü denizanaları Marmara Denizi’nde yoğun olarak bulunan türler bu mevsimlerde. İşte en son kasım ayında bir artış gösterdiler. Herkes neden bu kadar çoğalıyor demişti ama zaten denizanaları Marmara Denizi’nde yoğun olarak bulunuyor. Öncelikle bunu bilmemiz lazım. Ama daha çok havalar sakin ve güneşli olduğu zamanlarda daha çok açıklarda bulunur bu türler. Fakat geçen hafta yoğun bir kar yağışı vardı. Poyrazla birlikte Karadeniz üzerinden bir hava akımı geldi kar yağdı, bütün İstanbul karın çilesini yaşadı. İşte bu süreçte poyrazla birlikte akıntı sistemi olsun, dalgalar genellikle İstanbul’un sahil kısmında birikti. Nereler bunlar, Arnavutköy, Ortaköy, Beşiktaş sahilleri. Buralarda yoğun miktarda denizanaları birikimleri olur, normaldir. Rüzgarla birlikte taşınıyorlar. Rüzgarla birlikte sadece denizanaları değil, her türlü çöp, plastik atıkları vb. açıkta olan kirlilikler rüzgarla birlikte kıyıya birikir. İnsanlar da birden bu görüntüyü görünce rahatsız olurlar” ifadelerini kullandı.

“AŞIRI BALIKÇILIK DENİZANALARININ ARTMASINA NEDEN OLUYOR”

Bazı balık türlerinin denizanaları üzerinden beslendiğini belirten Prof. Dr. Okyar, “Denizanalarını en çok etkileyen faktörlerden bir tanesi, çoğalmalarına neden olan nedenlerden bir tanesi aşırı balıkçılık. Çünkü aşırı balıkçılıkla birlikte siz denizanalarının ekosistemdeki yerlerini yok ediyorsunuz. Denizanaları, balıkların öncelikli olarak yumurta ve larvalarını tüketiyor.

Örneğin denizanaları üzerinden beslenen uskumru balığı. Marmara’da var mı? Aşırı balıkçılık sebebiyle artık kalmadı. Çok az, çıkmıyor. Uskumru balığı denizanaları üzerinden beslenir. Siz şimdi bu balığı denizden çekerseniz, yok ederseniz, kalmaz. Çaça balığı var denizanaları üzerinden beslenir. Doğal olarak siz bu canlıları ekosistemden çektiğinizde, mevcut bütün ekosistem denizanasının faydası yönünde gelişiyor. Çünkü üzerinden beslenen herhangi bir canlı yok, ona baskı yapacak rekabet yapacağı bir canlı yok. O yüzden artış göstermeye başlıyor” şeklinde konuştu.

“BİR ARAYA GELİP KALICI BİR ÇÖZÜM BULMAMIZ LAZIM”

Tüm kurumların bir araya gelerek ortak bir çalışma yürütmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Okyar, “Yerel yönetimler olsun, bakanlıklar olsun, üniversiteler olsun birlikte çalışmamız gerekiyor. Bir araya gelip çözümler üretmemiz gerekiyor. Tek bir kurumun bu konuyu çözmesinin imkanı yok. Hep birlikte araştırma sonuçlarımızı ortaya koyacağız. Neler yapılmalı, neler yapılmamalı, konuşmalıyız. Daha sonra da gerek balıkçılar olsun, gerekse deniz etrafında yaşayan insanlar bilinçlendirilerek bir program oluşturmamız gerekiyor. Tüm Marmara Denizi için denizanasına yönelik kurtarma programı gibi bir şey yapabiliriz” diye konuştu.

“HER SENE DENİZDEN BİR ŞEYLER ALIYORUZ, GEÇTİMİZ SENELERDE BU KADAR YOKTU”

Yıllardır İstanbul Boğazı’nda balık tutan Mehmet Sarıyıldız, “Bu sene çok fazla denizanası vardı. Denizin ne problemi varsa artık, böyle oldu. Büyük ihtimalle büyük bir kirliliğin sonucu bu. Bu sene çok çok fazla diğer senelere göre. Bizi de etkiledi. Balık tutarken balıkları oltadan düşürüyor. Yani o kadar yoğun. Diğer senelerde bu kadar yoktu. Her geçen gün denize bir şey vermiyoruz, hep denizden alıyoruz. O yüzden deniz kirliliğinin yol açtığı bir durum bu” ifadelerini kullandı. Bir başka olta balıkçısı da “Deniz çok kirli. Kirlilikten dolayı da denizanaları oluyor. Denizanası olsa yine iyi her türlü çöp var. Oltayı çekerken balıkları düşürüyor denizanaları. İğnelerle denizanası tutuyoruz. Oltayı onlara sallıyoruz” dedi.

DHA