Kanal İstanbul Projesi ile İlgili Plan Değişikliği İptal Edildi: Hukuka Aykırılık Tespit Edildi

 Yelpaze İstanbul -26.12.2024

İstanbul’u betona gömecek, 1 milyonun üzerinde ek nüfus artışını öngören, ulaşımdan altyapı sorunlarına birçok olumsuzluğu beraberinde getirecek sözde “Yeni İstanbul” “Kanal İstanbul” projesine dair Sivil Toplum Kuruluşu (STK) Bahçeşehirliler Derneği’nin (BADER) ve Türkiye genelinden çevrecilerin dava konusu ettiği hukuk mücadelesinde, İstanbul 5.İdare Mahkemesi yapılan plan değişikliklerinin ve rezerv yapı kararlarının mevzuata, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğuna hükmetti ve iptal edilmesine karar verdi.

İstanbul’da, Kanal İstanbul projesine ilişkin yapılan plan değişiklikleriyle ilgili kritik bir yargı kararı alındı. İstanbul İli Avrupa Yakası Rezerv Yapı Alanı ve çevre düzeni planı değişikliği, büyük ölçekli altyapı ve şehircilik düzenlemelerinin yeniden şekillendirilmesine neden olacağı için İstanbul 5.İdare Mahkemesinde 2020/1000 Esas Numarasıyla dava konusu olmuştu. Mahkeme, yapılan plan değişikliklerinin ve rezerv yapı kararlarının mevzuata, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğuna hükmetti ve iptal edilmesine karar verdi.

Rezerv Yapı Alanı Kararları Hukuka Aykırı Bulundu

Dava konusu, 2012-2021 yılları arasında alınan rezerv yapı alanı kararları ile İstanbul’daki geniş alanların yapılaşmaya açılması süreciyle ilgiliydi. İlgili mevzuat gereği, afet riski altındaki alanlarda, sağlıklı ve güvenli yaşam çevreleri oluşturulması amacıyla yapılan rezerv yapı alanı ilanlarının, öncesinde detaylı bir inceleme, zemin etüdü ve eşik analizleri yapılması gerekiyordu. Ancak, dava konusu alanla ilgili bu tür incelemelerin yapılmadığı ve gerekçeli raporların sunulmadığı tespit edildi. Mahkeme, bu eksiklikler nedeniyle rezerv yapı kararlarının hukuka aykırı olduğuna karar verdi.

Davacılar arasında yer alan Bahçeşehirliler Derneği (BADER) adına Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Barış Karabulut yaşanan son gelişmeye dair dava dosyasında yer alan ayrıntılar hakkında açıklamalarda bulundu.

Kentsel Teknik Altyapı Raporu Eksik

Mahkemenin verdiği kararda plan değişikliklerinin büyük bir bölgeyi etkilediği, tarım, orman ve su havzalarının yer aldığı ve ulaşım sistemini doğrudan değiştirdiği göz önüne alındığında, Kentsel Teknik Altyapı Değerlendirme Raporunun hazırlanması zorunlu olduğu görülmüştür. Ancak, davalı idare tarafından bu raporun hazırlanmadığı ve planın altyapı değerlendirmesinin yapılmadığının altı çizilmiştir. Yönetmelikler uyarınca, bu tür büyük plan değişikliklerinde, altyapı analizlerinin ve risk değerlendirmelerinin eksiksiz yapılması gerektiği ifade edilmiştir.

İstanbul’un Geleceği İçin Yeni Bir Dönem Başlamıştır

Bu karar, sadece Kanal İstanbul projesini değil, İstanbul’un genel planlamasını ve şehircilik yaklaşımını da etkileyecektir. Plan değişikliklerinin, kentsel dönüşüm süreçlerinin ve büyük altyapı projelerinin, hukuki ve teknik gerekliliklere uygun bir şekilde yapılması gerektiğinin olmazsa olmaz olduğunu göstermiştir. Şehircilik ve planlama disiplinlerinin önemini bir kez daha gözler önüne seren bu karar, İstanbul’un geleceğini şekillendirecek projelerde daha dikkatli ve detaylı çalışmalar yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.